Avrupa Kıtası

Avrupa kıtası, Afrika’nın kuzeyinde, Asya’nın batısında ve Atlas Okyanusu’nun doğusunda bulunan, yarımada şeklindeki kıtadır. Dünyanın en küçük ikinci kıtasıdır. Sınırları içinde 64 ülke barındırır.

Avrupa en küçük kıta olmasına rağmen, tüm dünya nüfusunun sekizde birini barındıracak oranda kalabalık bir kıtadır. Geçtiğimiz 500 yıl boyunca Avrupalılar, diğer tüm kıtalara yerleşmişlerdir. Bu nedenle Avrupa dilleri dünyanın her yerinde duyulabilmektedir.

Avrupa yarımadalar ve adalar kıtasıdır. Aslında sanıldığı gibi Asya’nın batıya uzantısı değildir. İki tane büyük iç denizi vardır: Kuzeyde Baltık Denizi ve güneyde Akdeniz. En büyük dağları Fransa ve Avusturya arasında uzanan çıkıntılı ve karlı doruklara sahip Alpler’dir. İspanya ve Fransa arasındaki Pireneler, İskandinavya Dağları, Yunanistan ve Balkanlar o kadar yüksek değildir. Britanya’dan Rusya’ya uzanan Kuzey Avrupa düzlüğü alçak ve neredeyse tamamen düzdür.

İklim

Avrupa Kıtası’ndaki rüzgârların çoğu batıdan gelir. Nemlidir çünkü Atlas Okyanusu’nu geçer. Avrupa üzerinde her zaman alçak basınç vardır. Bu nedenle havada çok ani değişimler söz konusu olabilmektedir. Kışları Atlas Okyanusu’nun sıcak akıntıları kıyıların buzlanmasını önler. Denizden uzak bölgelerdeyse kış serin, açık ve soğuk geçebilmektedir. Akdeniz bölgesinde kışlar ılık ve nemli, yazlar sıcak ve kurak geçer, Yazları uzun bir güneşli dönem yaşanmaktadır.

Ülkeler ve diller Avrupa şehirlerinin sınırları 20. yy. boyunca birçok kez değişmiştir. Norveç, Finlandiya ve Arnavutluk I. Dünya Savaşı’ndan önce bağımsızlığına kavuşarak devlet olmuşlardır. Polonya, Çekoslovakya, Macaristan, Yugoslavya, Izlanda, Irlanda da hemen ardından bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. Baltık ülkeleri Estonya, Letonya ve Litvanya 1920’de bağımsız ülke olmuştur; ancak 1940’ta SSCB’ye katılmak zorunda bırakılmışlardır. 1991’de tekrar bağımsızlıklarına kavuşmuşlardır. Malta ve Kıbrıs için bu süreç 1960’lara kadar sürmüştür.

Bazı yeni ülkelerde yine değişiklikler olmuş, Çekoslovakya 1993’te Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak iki devlet hâline gelmiştir. 1991 ile 2003 yılları arasında Yugoslavya; Hırvatistan, Slovenya, Makedonya, Bosna Hersek ve Sırbistan Karadağ olarak bölünmüştür.

Avrupa kıtasında konuşulan diller bize kıtanın tarihi hakkında bilgi verebilmektedir. Almanca, Hollandaca, Danimarkaca, İsveççe ve İngilizce dillerinin tümü Almanca kökenlidir. Lehçe, Bulgarca, Çekçe, Slovakça, Sırp-Hırvatça ve Slovence dilleriyse Rusça kökenlidir. İtalyanca, İspanyolca, Romence ve Fransızca dilleri tüm Roma İmparatorluğu’nca konuşulmuş olan Latin dilinden türemiştir.

Avrupa ve Batı Asya arasında kesin hatlarla çizilmiş bir sınır yoktur. Rusya’daki Ural Dağları haritada iki kıta arasında bir sınır çizer Rusya’nın Ural Dağları haritada iki kıta arasında bir sınır çizer. Rusya’nın bir kısmı Avrupa’da olsa da büyük bir bölümü Asya’dadır. Karadeniz ve Hazar Denizi arasındaki ülkeler Avrupa’ya dahil sayılır. Ancak birçoklarına göre Azerbaycan ve Arnavutluk Asya sınırlarındadır. Türkiye genellikle Asya’nın batı kısmında sayılır.